دوشنبه ۳۱ فروردین‌ماه ۱۳۸۳
اَبَررسانه، مفهوم و پايه فناوری ارتباطات و اطلاعات (ICT)
«HTTP» و «HTML» نه تنها برای کاربران حرفه‌ای اينترنت و آشنايان به مفاهيم IT و ICT، که برای کسانی که تنها يک بار هم وارد شبکه جهانی اينترنت شده‌اند، عباراتی آشنا و تا حدودی مفهوم است. چرا که همه می‌دانند آدرس (اکثر) صفحات اينترنت با اولی آغاز و با دومی پايان می‌يابد. اما اين دو به چه معنايند؟
«HTTP» مخفف «HyperText Transfer Protocol» به معنای «پروتکل يا قرارداد انتقال اَبَرمتن» و «HTML» مخفف «HyperText Markup Language» به معنای «زبان نشانه‌گذاری اَبَرمتن» هستند. نکته مهم در اين ميان، اشتراک اصطلاح «HyperText» يا اَبَرمتن ميان اين دو است.
اما اَبَرمتن چيست؟ چه فرقی با متن دارد؟ چرا محتوای اينترنت «اَبَرمتن» خطاب می‌شود؟
شايد بهتر باشد به اين سئوال‌ها از انتها به ابتدا پاسخ گوييم. محتوای اينترنت را اَبَرمتن گويند از آن جهت که با متن عادی از يک نقطه نظر تفاوت دارد يا بهتر بگوييم، از يک نظر برتر از متن است. ويژگی متنی که بر روی اينترنت عرضه می‌شود داشتن پيوند به متون ديگر يا حداقل چنين قابليتی است. بدين معنا که محتوای اينترنت حاوی لينک‌ها يا پيوندهايی است که به گونه‌ای حاکی از ادامه يافتن اين محتوا در جاها و صفحات ديگر اينترنت است. حال نه الزاما به اين معنا که متن‌های ديگری به دنبال اين متن نوشته شده‌اند يا که اين متن به دنبال آن‌ها، بلکه در همين حد که صاحب اين سند اينترنتی، به هر دليل از مخاطبش می‌خواهد که صفحات ديگر را نيز مورد بازديد قرار دهد و آن صفحات ديگر هم پيوند صفحات ديگری را در بر دارند و آن صفحات ديگر، صفحات ديگری را و ... الزامی بر پايان يافتن اين پيوندها يا تشکيل دوری در آن‌ها نيست، به جز شبکه‌ای جهان‌شمول از متن‌ها و پيوندها (که در مجموع، اَبَرمتن ناميده می‌شوند) «World Wide Web» يا «تور جهان‌گستر» ناميده می‌شود که با کمی اغماض نام اينترنت را می‌توان بر آن نهاد.
اين مفهومی است که سال‌ها قبل و در ابتدای به پا شدن شبکه جهانی اينترنت، مورد نظر صاحبان و مخترعان آن بود. اما طی اين سال‌ها مفاهيم دنيای اينترنت به گونه‌ای گسترش يافته‌اند که اينترنت زيربنای فناوری‌های به نام IT و ICT شده است. IT به معنای فناوری اطلاعات و ICT به معنای فناوری ارتباطات و اطلاعات و اين تغييرات چيزی نيستند به جز آن که بهتر است امروز پروتکل انتقال اطلاعات در اينترنت را به جای HTTP و انتقال اَبَرمتن، HMTP يا «HyperMedia Transfer Protocol» به «معنای قرارداد انتقال اَبَررسانه» بناميم. به بيان ديگر، محتوای تور جهان‌گستر اينترنت از اَبَرمتن به اَبَررسانه تغيير ماهيت يا بهتر است بگوييم ارتقا يافته است. اين تغيير ماهيت موجب آن شده است وب از يک کانال ارتباطی انتخابی به گذرگاه اصلی اطلاعات و ارتباطات تبديل شود. اين تغيير مهايت را می‌توان تشبيه کرد ارتقای ويندوز از نسخه ۳.۱ (که به عنوان يک رابط گرافيکی بر روی هسته DOS فعاليت می‌کرد) به يک سيستم عامل اصلی مثلا در نسخه XP (که DOS به عنوان يک خادم بر روی آن عمل می‌کند) به اين معنا که در آينده‌ای خيلی نزديک، نمی‌توان بدون استفاده از اينترنت به فعاليت و ارتباط پرداخت و جامعه انسانی، به جامعه‌ای اطلاعاتی تبديل خواهد شد.
حال غرض از بيان اين همه تفاصيل و مفاهيم غريب چه بود؟ اين را به زودی در مطلبی به عنوان ادامه اين مطلب، توضيح خواهم داد. فقط همين بس که «لينکدوني» را دريابيد تا عقب نمانده‌ايد! (توصيه می‌کنم برای آشنايی بهتر با مفهوم رسانه، نيمه اول «راه رفتن مرد مرده» را که به همين موضوع رسانه پرداخته است، دوباره مطالعه کنيد. اين مطلب قبلا به عنوان سرمقاله در شماره ۵۳ واحه منتشر شده است.)
یادداشت‌های شما:
لينکدوني نو مبارک! ولي چرا اين‌قدر گرزه؟
[ ali shojaee ] | [دوشنبه، ۳۱ فروردین‌ماه ۱۳۸۳، ۱۱:۵۸ بعدازظهر ]سلام
دوتا سوال داشتم:
۱. آيا ميشه توي بلاگر هم لينکدوني راه انداخت، با آرشيو و ساير مخلفات؟! (به احتمال ۹۹.۸۶ درصد مطمئنم که جوابت منفيه!)
۲. تو تجربه ي زيادي در کارهاي گروهي- نوشتاري داري، نمي دوني چطوري مي شه از يک جمع آماتور نوشته استخراج کرد؟ (منظورم وبلاگ جمعي فلکزده ي بچه هاي برقه که تنها توسط دو سه نفر آپديت ميشه!)
در ضمن به نظر من گردووخاکي که اون يکي نبوي در مورد شريعتي به پا کرده بيشتر جاي لينکيدن داره اينو مي گم:
http://khabarnameh.gooya.com/nabavi/archives/009019.php#more
