سه شنبه ۱۱ دیماه ۱۳۸۶
سهم ۵۰ درصدی از دریای خزر، توهم یا واقعیت
۱- قبل از هر چیز لازم است بگویم که کمترین ادعایی در زمینه دیپلماسی و حقوق بینالملل ندارم. این نوشته هم بیش از هر چیز، مطرح کردن سؤالاتی است که برایم بیجواب ماندهاند. اگر به عرق میهنپرستی کسی توهین شد، پیشاپیش پوزش میخواهم
۲- صحبتهای چند روز پیش منوچهر متکی، وزیر امور خارجه دولت نهم، این روزها با واکنش منفی بسیاری مواجه شده است. شاید به جز «منتقدان نمونه» دولت، همه به نحوی لب به انتقاد گشودهاند که چرا متکی گفته است: «هرگز قبل از پیروزی انقلاب، امكان جلوتر رفتن از سهم ۱۱.۳ درصدی این دریا وجود نداشته است»
۳- گفتههای متکی واقعیت است؛ به طور قطع از نظر دیپلماتیک به ضرر ایران است و او به هیچ عنوان نمیبایست چنین کلامی را بر زبان بیاورد. چرا که صحه گذاشتن بر عرفی است که از نظر ایران نادرست و غیرعادلانه بوده و بر عهدنامههای دوجانبه میان ایران و شوروی (سابق) منطبق نبوده است. چرا که اگر مقامات ایران، سابقه چنین مناسبات و سهمی را تأیید کنند، آن گاه دستاویزی به روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان میدهند که سهمی بیش از این به ایران ندهند.
۴- 
اما از سوی دیگر، برخی از سر وطندوستی و میهنپرستی، با استناد به عهدنامههای گلستان و ترکمانچای، معتقدند که سهم ایران از دریای خزر بایستی نیمی از آن یا ۵۰ درصد باشد. بد نیست برای نخستین بار هم که شده، نگاهی به نقشه دریای خزر بیندازیم. جالب این است که در اکثر نقشههای جغرافیایی ایران، حتی ۵۰ درصد مساحت خزر را هم در نقشه نمیبینیم که حالا سخن از «سهم ۵۰ درصدی» میگوییم.
۵- ایران در دو سو، در کناره دو دریای خاص واقع شده است. در کنار خزر در شمال، خلیج فارس در جنوب ایران هم دریایی خاص است. چرا که به دلیل عمق کم، تمامی آن فلات قاره است (که طبق معاهدات بینالمللی، فلات قاره، دریای سرزمینی است و نه آزاد) و میتوانست به دلیل منابع منحصر به فرد نفتی، به مسألهای بارها پیچیدهتر از خزر تبدیل شود.
۶- واقعیت این است که دریای خزر، نه تنها به این دلیل که بزرگترین دریاچه دنیاست، که به خاطر مشترک بودن میان پنج کشور، دریاچهای منحصر به فرد است که هیچ مشابهی هم در دنیا ندارد که به عرف بینالمللی برای تدوین رژیم حقوقی آن استناد کنیم.
۷- از سوی دیگر، اگر عمق این دریاچه در نزدیکی ایران به بیش از هزار متر هم میرسد، در کرانههای شمالی با عمقی در حدود چهار متر، چیزی بیش از یک استخر بسیار پهناور نیست. منابع نفتی و آبزی خزر (به ویژه ماهیان خاویاری) نیز در همین قسمت جنوبی متمرکزند. آلودگیهای خزر هم به همین بخش سرازیر میشوند و بخش اعظم خسارت شانهدار مهاجم را هم ایران متحمل میشود
۸- میهنپرستی کور نه نفعی دارد و نه مایه افتخار است. از متکی و سیاست خارجی دولت احمدینژاد هم نه تنها خوشم نمیآید، که حتی آن را بارها بدتر و ناموفقتر از دولتهای پیشین میدانم که یکی از یکی دیپلماسیشان بدتر و ضعیفتر بود. اما گرفتن سهمی بیش از سهم عادلانه را هم مایه افتخار نمیدانم.
سهم ایران از خزر، مهم نیست که چند درصد باشد؛ مهم این است که عادلانه باشد. نه ما باید قسمتی از این دریاچه را که به ساحل کشوری دیگر نزدیکتر است، سهم خود بدانیم و نه آذربایجان و ترکمنستان باید در قسمتهایی که به خاک ایران نزدیکتر است، سکوی نفتی بزنند و حفاری کنند.
لینک مطلب در بالاترین
یادداشتهای شما:
سلام بر کرگدن بزرگ! کجایی برادر که ما پوسیدیم از فراغت.
[ وحدت عماد ] | [سه شنبه، ۱۱ دیماه ۱۳۸۶، ۸:۲۱ صبح ]با عرض سلام
من تا حدودی با شما موافق و تا حدودی مخالف هستم. همانگونه که در وبلاگم نوشته ام معتقدم هیچ گاه انصاف و منطق در جامعه بشری نقشی در مرزبندی جغرافیائی نداشته. حالا هم که حضرات توی بوق می کنند که ما قدرت اول منطقه هستیم و یک قله دیگر برویم بالا می شویم قدرت اول جهان، چرا ما سهم بیشتری از این دریا را از روسیه و دیگران نگیریم؟ مگر روسیه گلستان و ترکمان چای را با "انصاف" از ما گرفت؟ خوب حالا ما سهم آنان در دریای خزر را یک دویست سیصد سالی در دست داشته باشیم.
مگر اینکه حضرات مثل ... دارند دروغ می گویند و ما عددی در منطقه نیستیم که بتوانیم سهمی از چیزی بخواهیم. در این صورت باید بابت چوب حراج زدن به منافع ملی و تمامیت ارضی کشور بخاطر یک نیروگاه فزرتی در بوشهر از ایشان بازخواست کنیم.
صدها هزار جوان کشور در مرز عراق کشته نشدند تا ما خودمان دستی دستی کشورمان را تقدیم روسیه کنیم.
با تشکر و تقدیم احترام
ققنوس
جناب بهرنگ!
من هم مانند شما با میهن پرستی افراطی مخالفم اما درعین حال مخالف حراج منافع ملی ایران هستم.
نباید فراموش کرد که طبق قراردادهای موجود بین ایران و شوروی سابق، دریای خزر به صورت مشاع بین این دو کشور تقسیم شده است. کشورهای استقلال یافته پس از استقلال شوروی هم تنها میراث دار شوروی هستند.
به عنوان مثال، آیا اگر رژیم حقوقی دریای خزر در شرایط کنونی به هر صورتی تصویب شد اما یک یا برخی از کشورهای دیگر حاشیه دریای خزر در آینده به کشورهای دیگری تقسیم شدند، بازهم باید رژیم حقوقی جدیدی برای این دریا تصویب کرد؟؟؟
به خاطر اون خدايي كه قبولش داريد اين مملكت را نفروشيد ما ايراني ها فقد ياد گرفتيم كه حرف بزنيم اما زمان عمل هيچ كاري انجام نمي ديم بخدا اينها هم از قاجاريها پستر هستند همانطور كه آنها ايران را از دست دادند ما نيز داريم همان كار را انجام مي دهيم نگذاريم مايه افسوس نسل هاي بعد از خود باشيم.
[ امير ] | [پنجشنبه، ۱۳ تیرماه ۱۳۸۷، ۰:۲۲ صبح ]سلام
واقعا حالم بهم خورد
ما برای حفظ مرز جونمونو جوونیمونو حتی زندگی رو میدیم ولی واسه هیچی
دیگه نا مردم اگه حتی واسه ی جنگ دست به اسلحه بزنم
عمرا
خاک بر سر وطن فروشت بریزم
با سلام
مگه ايران بازيچه روسهاست كه هرچي اونها بگن بايد اجرا كنيم
اين همه شهيد نداديم كه با زبان سياست تكه اي از قلبمان را از ما بگيرند مگه همين روسهاي لعنتي نبودند كه طي دو عهد نامه ننگين تكه اي از ايران را جدا كردند حالا ما بايد از حقمان را بگيريم روسيه بايد از سهم خودش به بچه هاش ببخشه نه از سهم ايران .و در جواب اون دوستي كه ميگه سهم 50درصدي در نقشه نيست بايد بگم اگه اين جوري باشه تمام كشور ها يا بصورت مربعند يا مستطيل.اين روسها دارن با چرب زباني به ما ضربه مي زنند ولي خر خودشونند
با سلام
ببینید کسی با عدالت مشکلی نداره ولی یک اصل در فقه اسلامی است که میگه اگه کسی حقت نداد میتونی از دیوار خونش بری بالا و حقت بگیری حالا روس ها که تا می تونستند با قرارداد های گلستان و ترکمنچای از ما دزدی کردند خوب ما هم از اون ور درمیام و خزر رو بهشون نمیدیم
این مطلب را هم پس از جستجو دیدم
http://mohammadbb.blogspot.com/2010/10/blog-post_18.html
[ سارا ] | [سه شنبه، ۳۰ آذرماه ۱۳۸۹، ۱۰:۵۶ صبح ]
